Depresyon Nedir, Belirtileri, Türleri, Nedenleri ve Daha Fazlası

Depresyon diğer adıyla çöküntü; gündelik hayatta toplumun büyük bir bölümünde görülebilecek, haftalarca veya aylarca süren; his, düşünce ve davranışları olumsuz yönde etkileyen ciddi bir ruhsal bozukluktur. Bu yazımızda depresyona dair her şeyi anlatmaya çalıştık. Depresyon nedir, belirtileri, türleri, tedavisi ve daha fazlası yazımızın devamında bulabilirsiniz.

Depresyon Nedir?

Depresyon çok yaygın ve ciddi bir ruh hali bozukluğudur. Depresyon; Uyumak, yemek yeme, çalışmak, hüzünlenmek, mutsuzlaşma, ümitsizleşme, kaygılanma ve yorgunluk gibi biyolojik, duygusal, fiziksel ve zihinsel sağlığı etkileyen aynı zamanda tedavi edilebilir bir durumdur.

Depresyon; yalnızca basit bir psikolojik bozukluk değildir. Tekrarlanabilir ve kronik olabilmektedir. Ayrıca çocukluk döneminde; gelişimsel bozuklukları, otizm, dikkat eksikliği, anksiyete bozukluğu vb. Ergenlik döneminde ise madde bağımlılığını, şizofreniyi, anoreksiya nevroza ve majör depresif bozukluğu gibi birçok bozukluğu ve hastalığı etkileyebilir.

Depresyon Nedenleri Neler?

Depresyona neyin neden olduğunu tam olarak bilinmiyor. Fakat psikolog ve doktorlar depresyonun birçok şey ile bağlantılı olduğunu söylüyorlar. Bu bağlantılar çevresel faktörler, Kişisel faktörler ve beyinsel faktörler olarak 3’e ayrılıyor.

Çevresel Faktörler

İşsizlik, sürdürülemeyecek bir ilişki içinde olmak, iş stresi, sürekli şiddet, ihmal, istismar ve yalnız olmak insanların depresyona karşı savunmasız hale geldiği görülmektedir. Bunlarla birlikte yaşanılan olayların yanı sıra kötü deneyimlerde depresyona neden olan çevresel faktörler arasında yer almaktadır.

Kişisel Faktörler

Depresyonun yakın akrabalarda görülmesi kişinin de yaşanma riskini artır. Ancak bununla birlikte, çevresel ve kişilik koşullarının daha önemli bir etkiye sahip olduğu söylenebilir.

Stresten kolayca etkilenen, çok endişelenen, benlik saygısının düşük, genel olarak karamsar, mükemmeliyetçi, eleştirel ve olumsuz olan bazı insanların depresyon yaşama riski fazladır.

Ciddi bir hastalıkla mücadele eden, tedavi ve ağrılarla uğraşanlar aynı zamanda depresyon ile de boğuşabilir.  Ayrıca bu alkol ve uyuşturucu kullananlar içinde geçerlidir.

Beyinsel Faktörler

Çevresel ve Kişisel faktörlerin yanı sıra beyinsel faktörlerde depresyona neden olabilir. Örneğin belirli bir beyin kimyasının fazla veya yeterli olmaması, hücreler arasındaki mesajları ileten kimyasal vericileri etkiliyor. Ayrıca stres, bazı ilaçlar ve tıbbı koşullar beynin ruh halini düzenleme şeklini etkileyebilir.

“Sizi doğal olarak üzen bir şeyi, depresyona dönüştürmenin en etkili yolu, başınıza gelen şey için sadece ve sadece kendinizi suçlamaktır.” Dorothy Rowe

Depresyon Türleri Neler?

1. Majör Depresyon

En çok görülen depresyondur. İlgi kaybı, yeme, içme ve uyuma gibi yaşamsal koşulları etkiler. Uykusuzluk ya da fazla uyuma gibi problemlere de neden olan bu depresyon çeşidi; dikkatsizlik, kararsızlık ve ölüm (intihar etme) düşüncelerine de neden olabilir.

Majör depresyon; normal depresyon, majör depresif bozukluk, unipolar depresyon ve klinik depresyon olarak da biliniyor. Bu depresyon hafif, orta ve ağır olarak tanımlanabilir. Örnek; melankoli, psikotik depresyon.

Bu şiddetli depresyonun belirtileri:

[tie_list type=”checklist”]

• Umutsuzluk ve değersizlik duygusu
• Uykusuzluk ya da fazla uyumakta zorluk
• Enerji ve yorgunluk eksikliği
• İştahsızlık veya aşırı yeme
• İlgi kaybı
• Konsantrasyon eksikliği
• Kararsızlık
• Hafıza sorunları
• Ölüm ve intihar düşüncesi

[/tie_list]

Gündelik yaşamı ve ilişkileri etkileyen bu şiddetli depresyonun belirtiler haftalar ya da aylarca sürebilir.

2. Kronik Depresyon

Kişinin fiziksel işlevlerini etkileyen duygu durumudur. 2 yıl veya daha fazla süren bir depresyondur. Aynı zamanda distimi veya kalıcı depresyon olarak da bilinir. Kronik depresyon, majör depresyon kadar şiddetli hissetmeyebilir, fakat yine de ilişkileri, günlük işleri etkileyebilir.

Kronik depresyonun bazı belirtileri şunlardır:

[tie_list type=”checklist”]

• Derin üzüntü ya da umutsuzluk
• Özgüven düşüklüğü veya yetersizlik duyguları
• İlgi eksikliği
• İştah değişiklikleri
• Uyku düzenindeki değişiklikler veya düşük enerji
• Konsantrasyon eksikliği
• Çalışmakta zorlanma

[/tie_list]

Uzun süren bir depresyon çeşidi olmasına rağmen belirtileri zaman içinde kaybolabilir ya da daha da şiddetlenebilir.

3. Bipolar Bozukluk

Manik depresyon ya da manik depresif bozukluk olarak bilinir. Manik kelimesinin anlamı aşırı hareketli, konuşkan ve enerjiktir. Manik depresyonu demesinin nedeni bipolar bozukluğunun tanısı da sayılan mani atakların yaşamasından ve bu depresyonda mani ile hipomani dönemlerinin olmasıdır. Kişinin intihar etmesine neden olabilecek bir depresyon çeşididir.

Bu depresyon, majör depresyonunun belirtileri ile benzerlik gösterir;

[tie_list type=”checklist”]

• Hüzün veya boşluk hissi
• Enerji eksikliği
• Yorgunluk
• Uyku sorunları
• Odaklanma zorluğu
• İlgi kaybı
• İntihar düşüncesi

[/tie_list]

Manik belirtileri;

[tie_list type=”checklist”]

• Fazla enerjiye sahip olmak
• Sinirli olma
• Hızlı konuşma
• Yüksek özgüven
• Sıra dışı ve riskli
• Huzursuz olma

[/tie_list]

Bazı durumlarda, halüsinasyonlar (Olmayan şeyi görmek veya duymak) ve sanrılar (süper güce sahip olduğuna inanma) geçirebilir. Hipomani, mani göre daha az şiddetlidir.

4. Premenstrüel disforik bozukluk

Doğurganlık dönemlerinde olan kadınların hem fiziksel hem de psikolojik belirtilerin görüldüğü bir depresyon çeşididir. PDB belirtileri çoğunlukla psikolojiktir.

Bu belirtiler şiddetli olabilir. Örneğin, bazı kadınlar normal dönemlerine göre daha duygusal hissedebilirler. PDB belirtileri şunlardır;

[tie_list type=”checklist”]

• Kramplar, şişkinlik ve meme hassasiyeti
• Baş ağrısı
• Eklem ve kas ağrısı
• Öfkelenme
• Panik atak geçirme
• Kaygılanama
• Odaklanmada zorlanma
• Uyku sorunları

[/tie_list]

5. Mevsimsel depresyon

Mevsimsel bir düzeni olan bir duygu durum bozukluğudur. Mevsimsel duygusal bozukluk olarak da adlandırılır. Nedeni tam olarak bilinmiyor fakat ışığın değişkenlik göstermesinden dolayı belirli mevsimlerle ilgili olan bir depresyon olarak değerlendiriliyor. Çoğu insan kış aylarında bu depresyonu yaşar.

Belirtiler genellikle günlerin kısalmasıyla başlanılan bir depresyon çeşidi olduğunu gösteriyor;

[tie_list type=”checklist”]

• Aktivite azaltma
• Daha fazla uyku ihtiyacı
• Kilo almak
• Günlük üzüntü ya da umutsuzluk
• Değersizlik duyguları

[/tie_list]

6. Durumsal depresyon

Uyum bozukluğu olarak bilinen, yaşanılan herhangi bir olay sonrası yaşanılan bir depresyon türüdür. Bu türü yaşanılan olayın etkisinden bir türlü çıkamamak olarak da gösterilebilir.

Örneğin; Sevdiği birinin ölümü, ciddi bir hastalık veya hayatı tehdit eden olayın yaşanması, boşanma davası, işsizlik veya ciddi finansal zorluklarla mücadele etmek gibi durumlardan dolayı yaşanılan bir depresyondur.

Bu gibi olaylar sırasında üzülmek veya endişelenmek normal. Fakat durumsal depresyon, bu olaylar kişiyi fiziksel ve zihinsel olarak fazla ve uzun bir süre devam etmesiyle yaşanır.

Durumsal depresyon belirtileri;

[tie_list type=”checklist”]

• Sık sık ağlama
• Üzüntü ve umutsuzluk
• Kaygılanma
• İştah değişiklikleri
• Uyumakta zorlanma
• Ağrı ve sızılar
• Bitkinlik
• Konsantre eksikliği

[/tie_list]

7. Atipik depresyon

Atipik depresyon, iştah veya kilo artışı, uykululuk ya da aşırı uyku, belirgin yorgunluk, çevresel koşullara kuvvetle reaktif olan ruh hali ve reddedilmeye karşı aşırı duyarlılık gibi birçok spesifik belirtileri içeren bir majör depresyon ya da distimik bozukluğun alt kategorisidir.

Atipik depresyona yaşayanlar çok zorluk çekebilir. Çünkü başkalarına ya da kendine her zaman depresif görünmeyebilir. Ancak aynı zamanda büyük bir depresyon döneminde de olabilir.

Atipik depresyonun belirtileri:

[tie_list type=”checklist”]

• İştah artışı ve kilo alımı
• Zayıf vücut görüntüsü
• Normalden çok daha fazla uyumak
• Uykusuzluk hastalığı
• Kollarda veya bacaklarda ağırlık hissi
• Reddedilme duygusu
• Çeşitli ağrılar

[/tie_list]

Depresyon Belirtileri Neler?

Bir iki hafta boyunca kendinizi üzgün, mutsuz hissediyorsanız ya da ilgili olduğunuz şeylere, ilginiz azaldıysa depresyonda olabilirsiniz.

Depresyonda olan herkes her belirtiyi yaşamaz. Bazı insanlarda birkaç belirti görülürken, diğerlerinde çok fazla görülebilir.

[tie_list type=”plus”]

• Dışarı çıkmama
• İş veya okulda çalışmama
• Arkadaş ve aileden çekinme
• Aktiviteleri azaltma
• Konsantre olamamak
• Umutsuzluk ya da karamsarlık duyguları
• Boğulmuş hissi
• Suçluluk hissi
• Hayal kırıklığına uğramış hissi
• Güvende olmama hissi
• Mutsuz olma
• Kararsız olma
• Üzgün olma
• Değersizlik hissi
• Sürekli aşırı yorgunluk
• Açıklanamayan ağrıları
• Uyku problemleri
• İştahsızlık
• Kilo kaybı veya aşırı kilo alma
• İlgi kaybı
• Odaklanma zorluğu
• Ölüm veya intihar düşünceleri veya intihar girişimleri
• Sinirlilik
• Hobiler ve aktivitelerdeki ilgi kaybı

[/tie_list]

Depresyon Risk faktörleri Neler?

Depresyon herhangi bir yaşta ortaya çıkabilir, fakat genellikle 20’li ile 30’lu yaşlarda başlar. Depresyon, kadınlarda daha fazla görülmektedir. Yetişkinlerde sık kronik duygu durum ve anksiyete bozukluğu, çocuklarda ise yüksek düzeyde endişe ile başlıyor

Özellikle orta yaştaki ya da yaşlılarda diyabet, kanser, kalp hastalığı ve Parkinson hastalığı gibi diğer ciddi tıbbi hastalıklarla birlikte ortaya çıkabilir. Bazen bu fiziksel hastalıklar için alınan ilaçların yan etkileri depresyona neden olabilir.

Risk faktörleri;

[tie_list type=”checklist”]

• Kişisel veya ailede depresyon geçmişi
• Başlıca yaşam değişiklikleri, travma veya stres
• Bazı fiziksel hastalıklar ve ilaçlar
• Anksiyete bozukluğu, yeme bozuklukları, stres bozukluğu gibi diğer ruh sağlığı bozukluklarının geçmişi
• Fiziksel veya cinsel taciz
• Kanser, kronik ağrı veya kalp hastalığı dahil olmak üzere ciddi diğer kronik hastalıklar
• Bazı yüksek tansiyon ilaçları ya da uyku hapları gibi belirli ilaçlar

[/tie_list]

Depresyon Tedavileri Neler?

Depresyondan kurtulmanın birden fazla tedavisi var.  İlaçlar ve psikoterapi depresyonu olan birçok kişi için en etkili tedavi yöntemidir. Psikiyatriniz veya doktorunuz belirtileri hafifletmek için ilaç yazabilir. Bunun yanı sıra psikiyatri ve psikologlar bazı terapilerle depresyon tedavisi uygulayabilir.

İlaçlar

Hemen hemen her hastalığın en önemli tedavisi tabi ki ilaçtır. Artık öyle bir duruma gelmiş ki en ufak bir ağrıda bile hastaneye koşup, doktorlardan iyileşmek için ilaç isteriz. Peki ilaçlı tedavinin hiç yan etkileri yok mu? Tabi ki her zaman ilaçlar iyi bir tedavi yöntemi değildir. Örneğin bazı ilaçların yan etkileri depresyona neden olabilir. Bununla birlikte depresyon için verilecek bazı ilaçların yan etkileri de farklı hastalıkları veya sorunları beraberinde getirebilir.  Bunun için kesinlikle doktor veya psikiyatriye görünmeden onların yazmadıkları ilaçları almayın.!!!

Depresyona giren herkese ilaç verilmez. Doktor veya psikiyatri belirtilerinize ve depresyonun türüne göre ilaçlar yazacaktır. Bu ilaçların ne sıklıkla kullanıp, kullanılmamasını size ileteceklerdir.

Depresyon tedavisinde kullanılan birçok ilaç türü mevcut. Örneğin: Seçici serotonin geri alım inhibitörleri, Serotonin norepinefrin geri alım inhibitörleri, Atipik antidepresanlar, trisiklik antidepresanlar ve Monoamin oksidaz inhibitörleri gibi ilaç grupları vardır.

Psikoterapi

Psikoterapi, depresyon tedavisinde başvurması gereken en önemli tedavi yöntemlerinden birisidir. Psikoterapistler ve psikologlar doktorlar gibi bu konularda eğitim almış kişilerdir. Depresyonların türüne göre psikoterapistler bir tedavi yöntemi belirler. Bilişsel davranışçı terapi veya kişilerarası terapi gibi farklı psikoterapi türleri etkili olabilir. Bunun yanı sıra psikoterapistlerde ilaç tedavisi yapabilir.

Psikoterapistler; Zorluklarla mücadele etme, olumsuz durum ve davranışlarla ilgili sorunları, ilişki ve deneyimlerle ilgili sorunları gibi birçok sorunla ilgili ne yapmanız gerektiğini size iletebilir. Ve bunlarla başa çıkmanız için planlar dahilinde size yol gösterirler.

Diğer Tedaviler

İlaç ve psikoterapinin yanı sıra alternatif tıp, meditasyon, masaj terapisi, müzik veya sanat terapisi, aerobik egzersizi, yoga vb. tedavilerle depresyon etkileri azaltılabilir.

Depresyon dedikleri bu mu? Sanki yavaş yavaş her şeyden ve herkesten vazgeçiyorum. Ünsüz Düşünür

[box type=”success” align=”aligncenter” class=”” width=””]Anksiyete bozukluğu olan bir kişinin, bu bozukluğu kaybolmuyor ve zamanla daha da kötüleşebiliyor. Devamı: https://webmavi.net/anksiyete-bozuklugu-nedir-belirtileri-ve-turleri-nelerdir/[/box]