Panik Bozukluğu ve Agorafobi Nedir?

Panik bozukluğu, birkaç dakika içinde zirveye ulaşan ve yoğun fiziksel semptomları (panik atakları) tetikleyen ani aşırı korku yaşadığınız bir tür anksiyete bozukluğudur.

Agorafobi, panikleme, çaresiz veya utanmış hissine neden olabilecek durumlardan korktuğunuz ve bunlardan kaçındığınız bir tür endişe rahatsızlığıdır.

Panik bozukluğu, agorafobi ya da tek bir panik atakla aynı değildir. Üst üste panik atak geçirenlerin panik bozukluğu olma olasılığı daha yüksektir. Agorafobi, panik bozukluğundan ayrı olarak sınıflandırılabilir, çünkü bazı insanlar panik atak geçirmese de agorafobi belirtileri gösterebilir. Ancak, bazı insanlarda agorafobi semptomları ile birlikte panik atak geçirecekler.

Panik Bozukluğu ve Agorafobi Belirtileri

Panik atak geçiren herkesin panik bozukluğu vardır diyemeyiz. Ancak, üst üste geçirilen panik ataklar panik bozukluğunun bir belirtisidir. Aynı şekilde Agorafobili olan bazı insanlar panik atak geçirebilir. Fakat bütün agorafobililer panik atak geçirmeyebilir.

Panik atak belirtileri

Panik ataklar aniden ortaya çıkar. Belirtiler farklı insanlar için değişebilir, ancak 10 dakika içinde zirveye çıkma eğilimindedir.

Bir panik atağın tipik olarak dört veya daha fazlasına belirtisi vardır:

• Hızlı kalp atışı
• Solunum sıkıntısı ya da boğulma hissi
• Göğüs ağrısı veya baskı
• Baş dönmesi
• Titrek hissetmek, uyuşukluk veya karıncalanma
• Aşırı terleme veya sıcak basması
• Ani kızarma veya titreme
• Ölüm korkusu
• Boğuluyormuş gibi hissetmek
• Nefes darlığı
• Mide bulantısı

Panik bozukluğu belirtileri

Sadece bir panik atak geçirmek yerine, panik bozukluğunuz varsa üst üste panik ataklar geçirirsiniz.

Panik bozukluğu belirtileri şunlardır:

• Sık ve beklenmedik panik ataklar
• Panik ataktan sonra uzun bir süre panik atak geçirecek endişesi taşıma
• Kontrolü kaybetmek, “delirmek” veya kalp krizi geçirmek gibi endişeler olması

Agorafobi belirtileri

Agorafobi genellikle açık alan korkusu olarak düşünülür, ancak sadece açık alan değil. Agorafobi, kaçamayacağınızı düşündüğünüz durumlarda olma korkusu veya endişesidir.

Agorafobinin başında korku geliyor:

• Evlerinin dışında olmak
• Kalabalıkta veya sırada beklemek
• Sinema salonları, asansörler veya küçük mağazalar gibi kapalı alanlar
• Otoparklar, köprüler veya alışveriş merkezleri gibi açık alanlar
• Otobüs, uçak veya tren gibi toplu taşıma araçlarını kullanma
• Vücudun gerçek olmadığı hissi
• Çaresizlik

Panik Bozukluğu ve Agorafobi Nedenleri

Panik bozukluğu veya agorafobinin kesin nedenleri bilinmiyor, ancak beynin korku tepkisini kontrol eden bölgelerinin rol oynayabileceği düşünülüyor.

Panik bozukluğu veya agorafobinin aşağıdakiler de dahil olmak üzere birçok risk faktörü vardır:

• Ailede anksiyete bozuklukları veya depresif hastalık geçmişi. (Bazı çalışmalar olası bir genetik yapıya işaret ediyor.)
• Olumsuz yaşam deneyimleri. (Çocukluk istismarı, fazlalık yapılması veya bir aile üyesinin ya da arkadaşının ölümü gibi aşırı stresli deneyimler, tekrarlanan panik ataklarıyla ilişkilendirilmiştir.)
• Fiziksel tıbbi durumlar. (Kalp ritmi, astım, kronik obstrüktif akciğer hastalığı ve irritabl barsak sendromu gibi bazı tıbbi durumlar panik bozukluğu ile ilişkilidir.)

Panik Bozukluğu ve Agorafobi Teşhisi

Öncelikle endişeleri konuşmak için bir doktora başvurmak gerekir. Doktor duruma göre zihinsel sağlık durumlarını teşhis eden bir sağlık çalışanına yönlendirir. Bu sağlık çalışanları her biri farklı türde tedaviler uygulayan pratisyen hekimi, psikiyatrist ve psikologlardır.

Doktor ilk başta fizik muayene ve test için kan örnekleri alabilir. Panik bozukluğu veya agorafobi teşhisi, sağlık uzmanları problemlerinizi anlayabilmeleri için hisleriniz ve belirtileriniz hakkında sorular sorar. Panik atak geçirdiyseniz, ne zaman, nerede ve ne sıklıkla geçirdiğinizi bilmek isteyeceklerdir.

Ayrıca tıbbi geçmişinizi de soracaklar. Bazı sağlık uzmanları sizden bazı formları doldurmanızı isteyebilir; bu semptomlarınız, ruh haliniz ve panik ataklarınız ile ilgili çeşitli şeyleri içerecektir. Bu doğrultularda sağlık uzmanları probleminizi anlama ve teşhis etmeye çalışır, böylece mümkün olan en iyi tedaviyi yapmaya çalışacaklardır.

Panik bozukluğu teşhisi

Panik bozukluğu tanısı için kriterleri yerine getirmek için panik bozukluğu belirtileri yaşamış olmanız gerekir. Doktorunuzun ayrıca ilaçlar, madde veya diğer fiziksel veya zihinsel sağlık koşullarının belirtilerinize yol açmadığını doğrulaması gerekir.

Agorafobi teşhisi

Agorafobi tanısı için kriterleri yerine getirmek için agorafobi belirtileri ve bazı ek belirtilerle karşılaşmış olmanız gerekir. Bunlar şunları içerir:

• Aynı durumdayken korku veya endişe neredeyse sürekli yaşamak
• Belirtilere neden olan durumlardan kaçınmak
• Korku ve kaygının gerçek durumla orantılı olmaması

Panik Bozukluğu ve Agorafobi Tedavisi

Erken tedavi olmak, panik bozukluğu veya agorafobililer için önemlidir. Tedavi, panik ataklarınızı azaltabilir. Bu tedavilerin başında psikolojik ve ilaç tedavisi gelmektedir.